De EBN (Europese Beweging Nederland) organiseerde op 13 december 2012, in samenwerking met de Buitenlandse Pers Vereniging, een EU-poort met als thema:
Andere ogen dwingen: een nieuwe blik op de toekomst van de EU en rol van Nederland .
Met medewerking van BPV journalisten: Maite Rodal (EFE), Malgorzata Bos-Karczewska (Webportal Polonia.nl), Claudia Marcu (Radio Romania) en Kerstin Schweighöfer i (voorzitter BPV en Deutschlandfunk + Focus Nachrichtenmagazin).
En in aanwezigheid van Tweede Kamerleden: Mark Verheijen i (VVD), Michiel Servaes i (PvdA), Alexander Pechtold i (D66), Harry van Bommel i (SP). En Jesse Klaver i (Groen Links) en Pieter Omtzigt i (CDA).
De bijeenkomst werd georganiseerd door de EBN (Europese Beweging Nederland), in samenwerking met de Buitenlandse Persvereniging.
TERUGBLIK
Andere ogen dwingen: een nieuwe blik op toekomst van EU en rol van Nederland
“Buitenland correspondenten schetsen een te somber beeld over Nederland en de EU”, aldus Marco Verheijen, de nieuwe Europa-woordvoerder van de VVD. “Van Rompuy zit op een fout spoor” vindt Harry van Bommel van de SP. Beide politici gaven een reactie op de gesproken columns van vier buitenland correspondenten tijdens de laatste EU-poort van dit jaar, georganiseerd in samenwerking met de Buitenlandse Pers Vereniging (BPV).
De twee Kamerleden: Marco Verheijen (links) en Harry van Bommel (rechts)
In een zaal vol met Europa-gelovigen behoorden de volksvertegenwoordigers tot het zeer kleine clubje andersdenkenden. Op het eerste Europadilemma (uit de Volkskrant van 13 december) dat Godelieve van Heteren het publiek voorlegde: ‘Voelt u zich meer Europa-scepticus of Europa-believer?', staken zij hun vinger op voor scepticus. Later nuanceerde Marco Verheijen zijn keuze met de bekentenis dat hij een overtuigd Europeaan is. “Nederland moet als klein land samenwerken binnen de Europese Unie. Maar om de EU te laten slagen moet je de bevolking meekrijgen”. Ook stelde hij dat de buitenland correspondenten zich te veel op Wilders richtten. Terwijl de VVD het juist belangrijk vindt dat Nederland sterk verankerd blijft in Europa.
Harry van Bommel waarschuwde de zaal: ‘Jullie behoren tot de Europese elite. Maar aan een blind geloof in de vooruitgang van de Europese Unie moeten we niet vasthouden, dan raken we de burgers kwijt en dan wordt het Europaproject getorpedeerd”. De plannen van Van Rompuy voor de handhaving van de begrotingsdiscipline en een aparte begroting voor de eurozone, noemde Van Bommel al eerder een staatsgreep.
IMAGO VAN NEDERLAND STEEDS SLECHTER
Kerstin Schweighöfer, voorzitster van de BPV, Duitse van origine, trok fel van leer. Toen zij naar Nederland kwam in de jaren 90 was Nederland een trouwe bondgenoot voor Duitsland. Duitsers keken vol ontzag naar die pragmatische, taboedoorbrekende, ondernemende Nederlanders. Dit veranderde plotsklaps met de opkomst en moord op Pim Fortuyn. Volgens haar zijn Nederlanders zwartkijkers geworden. Voortdurend vragen haar Duitse landgenoten wat er met Nederland aan de hand is. Het imago van NEEderland is een feit. Ze ziet nu met het nieuwe kabinet wel een kans voor een andere koers van ‘nieuwe zakelijkheid’. Rutte moet volgens haar kleur bekennen en lef tonen om te veranderen.
Malgorzata Bos-Karczewska, voorheen correspondent voor een Poolse krant en nu actief voor het webportal Polonia.nl, verwijt de vorige Nederlandse regeringen een groot gebrek aan visie op de toekomst van de Europese Unie. Het mantra ‘geen cent meer naar Europa’ valt goed bij de Nederlandse burgers. Ook constateert zij dat Nederland lijdt aan sociale verdoving. Als dieptepunt noemt ze het Polenmeldpunt van de PVV. Deze vernedering viel niet goed in Polen. Terwijl niemand in Nederland stappen ondernam, veroordeelde het Europees Parlement dit. Van de vroegere gastvrijheid en het open imago van Nederland is niets meer over. Arbeids-migratie is binnen de nieuwe Unie een verouderd en beladen begrip geworden. Het is veel beter te spreken over arbeidsmobiliteit van EU burgers.
In het publiek was ook de Poolse ambassade vertegenwoordigd Claudia Marcu (radio Romania) woont al 22 jaar in Nederland en houdt veel van dit land. Zij geeft aan hoe de kijk van Nederland op Roemenië in de tijd is veranderd. In de jaren ’90 gaven de Nederlanders heel veel hulp aan de arme Roemenen. En ook toen Roemenië lid wilde worden van de EU, gaf Nederland steun. Nederland was lange tijd de grootste investeerder in Roemenië. De commerciële banden zijn nog steeds goed. Echter, de laatste jaren dringt Nederland aan op ‘rule of law’, heeft Nederland tegen toelating van Roemenië tot Schengengebied gestemd, en pleit de PVV openlijk voor het uittreden van Bulgarije en Roemenië uit de Europese Unie. Roemenië en Bulgarije zijn landen geworden met een B-lidmaatschap, de moraal daalt. Het is pijnlijk te constateren dat de MOE-landen nog niet helemaal geaccepteerd zijn en dat Nederland daarin een voortrekkersrol speelt.
Tot slot spreekt Maite Rodal (correspondent van Agencia EFE, Spanje). Ook zij constateert een dramatische imago verandering van Nederland in haar land. Schreef zij in 2002 nog artikelen over Nederland als het voorbeeld van tolerantie en liberaal beleid, nu ziet zij Nederland als een Europa-sceptisch land dat ook niet meer als voorbeeld dient voor een goed functionerende multiculturele samenleving. Wat nodig is in Europa vandaag is solidariteit en verdere integratie. Dit is gecompliceerd, zeker in tijden van crisis. Op dit moment is er sprake van een Europa van twee snelheden: van het noorden en van het zuiden. Nederland kiest de kant van Duitsland en dwingt Spanje tot toenemende armoede en werkloosheid. Haar hoop voor de toekomst is dat Nederland laat zien wat solidariteit betekent in een zo verdeelde Unie. En dat Nederland inziet dat het belang van de periferie in zijn eigen belang is en andersom.
Deze ongezouten perspectieven uit het buitenland leken onze Nederlandse politici toch koud te laten. Verheijen benadrukte dat de VVD wel visie heeft, maar dat die niet samengaan met meer Europa. Van Bommel benadrukte nogmaals dat de politiek zich niet verschuilt achter de burger, maar dat de Nederlandse burger prima weet wat hij wil.
Suzanne Nollen